درمان سکته مغزی با تحریک غیر تهاجمی

TMS یا تحریک غیر تهاجمی چیست؟
تحریک مغناطیسی مغز یا TMS (Transcranial Magnetic Stimulation)، روشی غیرتهاجمی و بدون درد برای تحریک مغز با استفاده از میدان مغناطیسی است که از طریق حسگرهای وصل شده به پوست سر ایجاد می شود و هدف آن تغییر در عملکرد قسمت هایی مشخص از مغز است.
از TMS در درمان اختلالاتی همچون افسردگی شدید تا متوسط، بیماری دوقطبی در فاز افسردگی، علائم منفی بیماری اسکیزوفرنی، سردردهای میگرنی و اضطراب فراگیر استفاده می شود. این روش با نام تحریک مکرر مغناطیسی فراجمجمه ای یا rTMS نیز شناخته می شود.
موثرترین روش سکته مغزی چیست؟
حدود 20-30 درصد افراد بعد از سکته مغزی به آفازیا دچار می شوند. اختلالی که بر توانایی های خواندن، نوشتن، یا صحبت کردن تاثیر می گذارد.
تا مدت ها تنها راه درمانی پیشنهادی برای این افراد، گفتار درمانی بود. اما امروزه می توان با ترکیب گفتار درمانی و روش های تحریک مغزی اثربخشی درمان را افزایش داده و در مدت کوتاه تری به بهبودی دست یافت. محققان 24 بیمار سکته مغزی با انواع مختلفی از آفازیا را در بیمارستان توانبخشی رهانوا و موسسه ی مکس پلانک در آلمان مورد مطالعه قرار دادند. 13 بیمار تحت درمان با تحریک مغناطیسی مغز قرار گرفتند. 11 بیمار دیگر نیز در گروه شم (پلاسیبو) جایگذاری شدند.

TMS در درمان سکته مغزی چه نقشی دارد؟
دستگاه TMS شامل یک کویل مغناطیسی است که جریان مغناطیسی ضعیفی را به مغز منتقل می کند. هنگامی که TMS روی نواحی حرکتی مغز اعمال می شود، باعث انقباض ماهیچه های فرد می گردد.
در گروه شم(پلاسیبو) کویل روی قسمت میانی سر قرار داده شد. ناحیه ای که تعداد زیادی از رگ های وریدی در آن قسمت واقع شده اند و ارتباط زیادی با نواحی وابسته به زبان در مغز ندارد. شدت تحریک کمتر از گروه آزمایش بود به گونه ای که جریان الکتریکی موثری به بافت مغز وارد نشد. اما آزمودنی ها همان احساس گروه آزمایش را روی سر خود داشتند.
در گروه آزمایش بیماران به مدت 10 روز 20 دقیقه تحت درمان با TMS قرار گرفته، و سپس 45 دقیقه گفتاردرمانی دریافت کردند.
پیشرفت بیمارانی که TMS دریافت کرده بودند به طور میانگین سه برابر گروهی بود که TMS دریافت نکرده بودند. محققان از آزمون آفازیای زبانی برای اندازه گیری عملکرد گفتار در بیماران استفاده کردند.
دکتر الکساندر تیل، متخصص نورولوژی و جراحی مغز . اعصاب، عنوان می کند:
«TMS بیشترین تاثیر را در بهبود آنومیا (ناتوانی در بردن نام اشیاء) داشت، که شاید بتوان گفت بزرگترین مشکل این دسته از بیماران است».
محققان در اصل آن قسمت از مغز که فعال بود را خاموش کردند، تا قسمتی که تحت تاثیر سکته قرار گرفت بود بتواند دوباره فعال شود. طبق گفته ی دکتر تیل، این کار شبیه آن چیزی است که در توانبخشی فیزیکی اتفاق می افتد. وقتی در طول جلسات درمان حرکت اندام سالم با استفاده از آتل محدود می شود تا بیمار مجبور شود از اندام آسیب دیده اش استفاده کند.
«ما معتقدیم که تحریک مغزی موثرترین درمان در طول پنج هفته ی بعد از سکته ی مغزی است. زیرا ژن هایی که فرایند بازسازی را کنترل می کنند در این بازه ی زمانی فعال هستند».
دکتر تیل