با هفت شکل رایج افسردگی آشنا شوید

افسردگی به دو شکل مختلف تقسیم میشود یک بار منظور ما افسردگی بالینی است که نشانههای متعددی دارد و باید تحت درمان مخصوصی قرار گیرد. زمانی هم یک حالت افسردگی معمولی وجود دارد که بعد از مدتی خودبخود رفع میشود. بنابراین افسردگی مفهوم سادهای نیست و هم به نشانههای یک شرایط خاص اشاره دارد و هم به خود آن شرایط اطلاق میشود. از دیدگاه پزشکی، منظور از افسردگی یک اختلال خلقی است که احساس عمیقی از غمگینی را ایجاد میکند و در طول دوره بیماری، علاقه فرد را به چیزهایی که قبلا لذت بخش بوده، از بین میبرد. این بیماری بر احساس، تفکر و رفتار شما تاثیر میگذارد و توانایی شما را برای انجام کارهای روزانه کاهش میدهد.
هرچند در نظر عموم مردم، افسردگی خود یک اختلال روانی محسوب میشود، اما در دنیای اختلالات روانی، به یک طبقه از اختلالات روانی اشاره دارد. منظور از این حرف این است که افسردگی فقط یک اختلال نیست، بلکه تعداد مختلفی از اختلالات را در بر میگیرد. در ادامه به هفت نوع رایج از انواع مختلف افسردگی اشاره میکنیم.
1.اختلال افسردگی عمده(MDD)
وقتی واژه افسردگی بالینی را شنیدید، احتمالا منظور از آن اختلال افسردگی اساسی است. افسردگی اساسی از انواع مختلف اختلالات خلقی محسوب میشود که همراه با نشانههای زیر ظاهر میگردد:
- خلق افسرده
- لذت نبردن در فعالیتهای لذتبخش قبلی
- تغییرات در وزن
- تغییرات در خواب
- احساس خستگی
- احساس گناه و بیارزشی
- مشکل در تمرکز
- فکر کردن درباره مرگ و خودکشی
اگر افراد بیشتر این نشانهها را برای بیش از دو هفته تجربه کردند، تشخیص افسردگی اساسی را دریافت میکنند.
2.اختلال افسردگی مداوم
دیستایمی، که با عنوان اختلال افسردگی مداوم شناخته میشود، حالتی است که در آن نشانههای افسردگی در بیشتر روزها و برای بیشتر از دو سال وجود دارد. شما هم احتمالا در زندگی خود با این افراد برخورد داشتهاید. این افراد انگار هیچ وقت حال خوبی ندارند و همیشه غمگین به نظر میرسند. دیستایمی میتواند خفیف، متوسط و شدید باشد.
3.اختلال دو قطبی
دوقطبی یکی از انواع اختلالات خلقی محسوب میشود که با دورههایی از خلق بالا همراه است. این دوره های خلق بالا را به نام مانیا میشناسند. دوره های مانیا ممکن است خفیف(هیپومانیا) یا شدید باشد. در حالت مانیای شدید، اختلال زیادی در زندگی فرد ایجاد میشود و در اغلب اوقات نیاز به بستری کردن احساس میشود. حجم انبوهی از افراد مبتلا به اختلال دو قطبی، دوره هایی از افسردگی را نیز در زندگی خود تجربه میکنند. بیمارانی که با عنوان دو قطبی شناخته میشوند، نشانههای هیجانی و فیزیکی مشخصی را تجربه میکنند:
- احساس خستگی، بیخوابی و رخوت
- دردهای مبهم و برانگیختگی روانی حرکتی
- ناامیدی و فقدان عزت نفس
- تحریک پذیری و اضطراب
- ناتوانی در تصمیمگیری و عدم سازماندهی روانی
خطر خودکشی در بیماران دوقطبی 15 برابر بیشتر از جمعیت عمومی است. در موارد شدید ممکن است علائم گسیختگی روانی یا سایکوز نیز دیده شود.
4.افسردگی پس از زایمان
بارداری ممکن است موجب برخی تغییرات هورمونی قابل توجه شود و از این طریق اثر شدیدی بر خلق زنان بگذارد. در این شرایط ممکن است شروع افسردگی در هنگام بارداری یا پس از زایمان اتفاق بیفتد. افسردگی پس از زایمان فراتر از اندوه پس از زایمان است. این بیماری در شکل های مختلفی بروز پیدا میکند. نوع خفیف آن یک حالت رخوت و غمگینی است که نیاز به درمان دارد. از سوی دیگر ممکن است نوع شدید آن برای فرد روی دهد که به روانپریشی پس از زایمان معروف است. در این حالت تغییرات خلقی با گیجی، توهم و هذیان همراه است.
5.اختلال ملال پیشقاعدگی(PMDD)
سندروم پیشقاعدگی(PMS) یک اختلال بالینی است که با نشانههای بسیاری همچون تحریک پذیری، خستگی، اضطراب، دمدمی مزاجی، افزایش اشتها، ولع غذا، دردهای بدنی و حساسیت سینه همراه است. اما ملال پیشقاعدگی، یک اختلال مجزاست. هرچند نشانههای مشابهی با سندوم پیشقاعدگی دارد، اما نشانههای خلقی نمود بیشتری دارند. این نشانهها عبارتند از:
- خستگی بیش از حد
- احساس غمگینی، ناامیدی و خودانتقادی
- احساسات شدید استرس و اضطراب
- تغییرات خلقی که اغلب با گریههای شدید همراه است
- تحریکپذیری
- ناتوانی در تمرکز
- ولع غذا یا پرخوری
درمانهای هورمونی به همراه ضدافسردگیها میتواند به این افراد کمک کند.
6.اختلال خلقی فصلی(SAD)
اگر در فصل زمستان از افسردگی، خواب آلودگی و افزایش وزن رنج میبرید و در فصل بهار احساس خوبی دارید، ممکن است دچار اختلال افسردگی فصلی باشید. امروزه این اختلال را با عنوان افسردگی اساسی، به همراه الگوی فصلی میشناسند. محققان بر این باورند که این اختلال به جهت بهم ریختن ریتم سیرکادین بدن اتفاق میافتد. یکی از راههای تنظیم ریتم سیرکادین بدن، ورود نور از طریق چشمهاست. بنابراین در فصل زمستان که نور محیط کاهش مییابد، افسردگی فصلی اتفاق میافتد. افسردگی فصلی در مناطق انتهایی قطب شمال و جنوب بیشتر است. یکی از راههای درمان این اختلال، نوردرمانی است که طی آن فرد در معرض نور مصنوعی قرار میگیرد تا کمبود نور محیط جبران شود.
7.افسردگی غیرمعمول (آتیپیک)
آیا برای شما این اتفاق افتاده است که در دورههایی از زندگی، نشانههایی از افسردگی را تجربه کنید اما به محض روبرو شدن با اتفاقات مثبت حالتان خوب شود؟ بر اساس این نشانهها، ممکن است تشخیص افسردگی آتیپیک را دریافت کنید. افسردگی آتیپیک، با نشانههایی همراه است که با علائم معمولی و شناخته شده افسردگی تفاوت دارد. خلق این دسته از افراد واکنشی است. یعنی با بروز اتفاقات خوشایند، شاد میشوند و در صورت تداوم شرایط مطلوب خارجی، گاهی در یک دوره زمانی طولانی خلق این افراد عادی به نظر میرسد. این وضعیت برعکس آن چیزی که از اسم آن برمیآید، شیوع بیشتری دارد. عمومیترین نشانههای افسردگی آتیپیک عبارتند از:
- پرخوری یا افزایش وزن
- پرخوابی
- خستگی و ضعف
- حساسیت بیش از حد به طرد در روابط بینفردی
- خلق شدیدا واکنش پذیر